Moda trendleri, belirli bir zamanda ve mekânda bir nüfusa yayılan özel görünüşler veya ifadeler olarak
tanımlanır. Trendlerin nasıl oluştuğunu ve evrildiğini tam olarak kavrayabilmek için, tarihsel kökenlerine ve
sanat ile moda üzerindeki etkilerine bakmalıyız. Bu araştırma, tarih boyunca benimsenmiş olan bu trendlerin
nasıl zamansız stil unsurlarına dönüştüğünü keşfetmeyi amaçlamaktadır.
Bir ürünün zamansız olarak sınıflandırılabilmesi için yıllar ve mevsimler boyunca geçerliliğini koruması
gerekir. Bu uzun ömürlülük genellikle olağanüstü kalite ve işçilikle sağlanır. Hızlı modanın ve aşırı tüketimin
ürün kalitesinde bir düşüşe yol açmasıyla birlikte, birçok moda tutkunu alternatif alışveriş alışkanlıklarına
yönelmiştir, örneğin ikinci el alışverişi. Bu ikinci el ve vintage alışverişindeki artış, zamansızlık ve özel olma
cazibesini vurgular. Ancak, tüm vintage parçalar zamansız statüye ulaşmaz. Bir vintage parçasının gerçekten
zamansız olmasını sağlayan, yıllar süren kullanım süresince biriktirdiği tarih—karakter ve anılardır. Bu,
zamansız modanın tanımlanmasında tarihin ve yaşanmışlığın önemini vurgular.
Trendler; mikro trendler, makro trendler ve zamansız trendler olarak kategorize edilebilir. Mikro trendler, çok
belirli olup hızla ortaya çıkan ve kısa sürede kaybolan trendlerdir; örneğin kaba sandaletler, kare desenli
baskılar ve kalın plastik yüzükler. Makro trendler ise daha geniş kapsamlıdır, kültürel değişimleri yansıtır ve
birkaç yıl süresince etkili olur; örneğin COVID-19 pandemisi sırasında ev giyimi trendi. Zamansız trendler ise
onlarca yıl boyunca geçerliliğini korur ve yatırım parçaları olarak görülür; bunlar arasında mini siyah elbise,
beyaz gömlek, denim pantolon ve trençkot yer alır. Bu trendler, alt sınıflardan başlayıp tasarımcılar
aracılığıyla öne çıkabilir (trickle-up olarak bilinir) veya podyumda başlayıp hızlı moda markalarına kadar
yayılabilir (trickle-down olarak bilinir). Örneğin, işçi sınıfı tarafından giyilen ve James Dean tarafından Rebel
Without a Cause (1955) filminde popülerleştirilen kot pantolon, gençlik isyanının bir sembolü haline gelmiş
ve zamansız bir gardırop klasiği olmuştur. Benzer şekilde, Kral George III tarafından popülerleştirilen üç
parçalı takım elbise, modadaki trickle-down etkisini gösterir.
'Zamansız' kavramı kişiden kişiye değişebilir. Moda ile ilgilenenler genellikle kendi imza stillerini bulma
yolculuğuna çıkarlar. Kişisel bir stil tanımlandıktan sonra, bireyler hangi parçaların kendileri için en iyi
uyduğunu ve hangi parçaların gardıroplarında kalıcı olacağını daha iyi anlarlar. Önemli unsurlar arasında
kumaş seçimleri, tercih edilen kesimler ve kullanım sıklığı yer alır. Zamansız modaya yatırım yapmak, ürünün
ömrünü uzatır, sürdürülebilirliği destekler, aşırı tüketimi azaltır ve tüketicileri hızlı moda yerine kaliteli ürünleri
tercih etmeye teşvik eder.
Moda trendleri genellikle toplumsal sorunları yansıtır. Anne Hollander’in Seeing Through Clothes adlı
kitabında ve diğer moda tarihçileri, modanın baskın kültürel normlara karşı bir direnç biçimi olarak hizmet
ettiğini belirtir. Örneğin, II. Dünya Savaşı sırasında, orta sınıf gençler savaşa karşı bir protesto olarak haki
pantolon giymeye başladı. Bu trend, Balmain, Marc Jacobs, Lanvin ve Burberry gibi büyük tasarımcılar
tarafından benimsendi ve askeri ilhamlı unsurlar koleksiyonlarına dahil edildi. Tactical Wolves da
tasarımlarında askeri etkileri araştırmaktadır. Fransız filozof Henri Bergson, "Moda tamamen burada ve şimdi
ile ilgilidir," şeklinde bir gözlemde bulunmuş, bu da haki pantolonların çağdaş sorunlara bir yanıt olarak
ortaya çıkmasıyla uyumludur.
Geçici trendlerden zamansız modaya geçiş süreci, kültürel değişimlerin, bireysel ifadelerin ve kalıcı kalitenin
büyüleyici bir yansımasıdır. Trendler gelip geçebilir, ancak zamansız parçaların özelliği, farklı dönemlerde
yankılanma yeteneklerinde ve zamanlarının değerlerini ve anlatılarını yansıtmasındadır. Tarih, kişisel stil ve
işçilik arasındaki etkileşimi anlayarak, zamansız modanın kalıcı cazibesini daha iyi takdir edebilir ve kendi
gardıroplarımızda daha bilinçli seçimler yapabiliriz. Hızlı modanın egemen olduğu bir dünyada, zamansız
tarzı benimsemek, hem geçmişi hem de geleceği kutlamanın bir yolunu sunar, giydiklerimizin anlamlı ve
kalıcı kalmasını sağlar.
Safak Bekiroglu
Creative Director Tactical Wolves